De design van dagdagelijkse gebruiksvoorwerpen, het patroon van onze kledingstof, de vloeiende lijn van onze auto’s, de architectuur van onze huizen… allemaal passeerden ze een digitale fase voor ze tastbaar werden.

Op een tiental jaar tijd werden oude ambachten afgevoerd ten gunste van hun hoogtechnologisch overtreffende trap. Exit de analoge fotograaf, de letterzetter, de maquettebouwer, de ambachtelijke illustrator, de olieverfschilder…een nieuwe generatie beeldenstormers diende zich aan. En niet enkel in de commerciële beeldbusiness…ook in de wereld van de ‘serieuze’ kunst merken we een pixel aan de wand.

“Digitale kunst” is een fenomeen dat al een tijdje meegaat. Al in de jaren zestig en zeventig waren er artistieke pioniers bezig met computergegenereerde artefacten… en dan hebben we het niet over de ascii-pin ups van weleer die uit de matrixprinters rolden.

In de jaren tachtig kenden we de paintbox-exploten die vaak op de rand van kitsch balanceerden, maar al de potentie aangaven van software als verlengstuk van het klassieke penseel. Een occasioneel loopje videokunst sloop her en der tentoonstellingen binnen, en projectie werd een must in artistieke avant-gardekringen.

Over de laatste tien jaar konden we dan ook de opkomst van multimediakunst ontwaren, die zich een plaats toe-eigende in menig museum.

En morgen? Stilaan kunnen we gerust gewag maken van een ‘postdigitaal’ tijdperk, waarbij digitale technologie niet langer als vernieuwend beschouwd wordt in de kunstwereld, maar simpelweg een standaardonderdeel uitmaakt van het creatieproces.

De democratisering van de technologie staat natuurlijk mee aan de wieg van dit gegeven. Ze ligt dan ook aan de basis van een generatie creatievelingen die het blad of canvas inruilde voor een TFT-scherm.

Los van de tools evolueren ook de opvattingen over kunst in parallel. Klassieke vaardigheden worden steeds minder als essentieel beschouwd in een artistieke opleiding. Het idee primeert daarbij over het métier…

Ook in de bredere cultuurbelevenis beweegt één en ander richting vectoriële voorkeuren… Wie afstemt op Canvas krijgt een portie videokunst voor het nieuwsblok geserveerd. Het koperen fotokadertje op het dressoir werd ingeruild voor een digiframe met wisselende kiekjes. De steeds dunner wordende LCD-schermen worden nu al als ‘schilderij-TV’ bestempeld, en misstaan niet tussen andere muurdecoratie. Op veilingen wordt grof geboden voor genummerde videokunst-DVD’s met (analoog) echtheidscertificaat. Fotografisch werk dat niet doorheen een Photoshop-filter gepasseerd heeft vormt stilaan een rariteit.

Het ziet er naar uit dat de kunst van morgen niet langer naar terpentijn ruikt… De eerste digitale musea zijn dan ook een feit. Los van de archivering en digitalisering van klassieke stukken, worden her en der ter wereld puur virtuele musea geopend, vaak gekoppeld aan online verkoopskanalen.

Misschien gaan we binnen een paar decennia niet langer op zoek naar schatten op zolder, maar naar schatten op de harde schijf of een digitale on-line brocantemarkt.