Met de recente introductie van het eerste horloge waarmee ook betaald kan worden, heeft België een nieuwe mijlpaal bereikt op het vlak van contactloze innovatie. Dit soort initiatieven zullen ongetwijfeld een boost geven aan het gebruik van deze technologie, die vandaag 4% van de transacties op het netwerk vertegenwoordigt. Deze praktische technologie is al snel deel gaan uitmaken van de gewoonten van de consument. In Europa, het belangrijkste continent wat dit betreft, gebeurt bijna een op de twee transacties (47%) nu contactloos. Mastercard, een belangrijke speler op het vlak van betalingen, heeft op basis van zijn globaal netwerk de evolutie van ons land vergeleken met die van onze buurlanden om zijn achterstand te begrijpen en de vraag te beantwoorden die op ieders lippen ligt: wanneer zal contactloos betalen écht aanslaan in België?

Contactloos betalen: nog geen reflex voor Belgen ...

In België is volgens schattingen van Mastercard 38% van de debetkaarten en 85% van de terminals momenteel uitgerust met NFC-technologie. Verwacht wordt dat tegen 2020 de overgrote meerderheid van de consumenten in staat zal zijn om met hun contactkaart te betalen bij de handelaar van hun keuze. De infrastructuur lijkt dus gunstig voor de invoering van de contactloze technologie. Toch blijft de Belg enigszins terughoudend tegenover het fameuze "Tap and Go", zoals men het in het Verenigd Koninkrijk noemt. Mastercard registreerde immers 4% contactloze transacties op alle elektronische transacties in België van oktober 2017 tot oktober 2018. In één jaar tijd is het aantal contactloze transacties dus met 363% gestegen. Zeker een goede prestatie, maar toch nog niet genoeg voor België om de achterstand op zijn Europese buren in te halen.

… maar wel voor de Europeanen 

In Europa zijn de Oost-Europese landen de onbetwiste kampioenen van het contactloos betalen. Daarbij loopt de Tsjechische Republiek op kop met 93% contactloze transacties in de winkels. De contactloze technologie, die 20 jaar geleden in dit land werd gelanceerd, maakt nu integraal deel uit van het dagelijkse leven van de Tsjechen. Maar ook in Georgië, Polen en Hongarije, waar deze technologie respectievelijk 89%, 83% en 82% van alle transacties in verkooppunten vertegenwoordigt.

Hoewel onze buurlanden niet dezelfde scores halen als de Oost-Europese landen, doen ze het toch behoorlijk goed. Frankrijk registreerde dit jaar 25% contactloze transacties in winkels. Nederland verdubbelt dit cijfer (51%) en overtreft daarmee het Europese gemiddelde (47%). Bovendien wordt 44% van de contactloze transacties in Nederland uitgevoerd voor bedragen van minder dan 10€. In België bedraagt dit laatste slechts 25%.

“De groei van het contactloos betalen, heeft een directe invloed op de gebruiksfrequentie van elektronische betalingen in plaats van die met contant geld. Volgens onze gegevens is het zo dat hoe meer de consument voorstander is van contactloos betalen, hoe meer hij zijn kaart zal gebruiken om al dan niet contactloos te betalen. Dit zien we in Nederland, waar gemiddeld bedragen van 25€ met debetkaarten worden betaald, tegenover €41 in België, waar nog veel cash wordt betaald.” zegt Henri Dewaerheijd, Country Manager BeLux.

Populair voor het transport, supermarkten en drankautomaten 

Dat contactloos betalen zo populair is geworden bij onze mede-Europeanen is te danken aan de snelheid en het gemak ervan. Aangezien voor bedragen onder de 25€ geen code nodig is, betekent de contactloze technologie tijdwinst voor de handelaar en gemak voor de kaarthouder. Volgens de transacties die Mastercard in 2018 registreerde, zijn transport (27%) – waaronder tolstations en minimarkten langs autosnelwegen –, supermarkten (25%) en drankautomaten (22%) de sectoren waar het meest contactloos wordt betaald.

Ondanks de stijging van het aantal contactloze betalingen in België, is het interessant om op te merken dat de cijfers nog niet representatief zijn voor de consumptiegewoonten van de Belgen, zoals dat het geval is in Nederland. De Nederlanders betalen voornamelijk hun boodschappen contactloos (76%). Tolgeld en betalingen in tankstations komen op de tweede plaats met 11% contactloze transacties, wat bewijst dat deze technologie nu deel uitmaakt van hun dagelijks leven.

Volgens Arjan Bol, Country Manager Mastercard in Nederland, speelde het veiligheidsaspect een beslissende rol in deze evolutie: “Meer nog dan snelheid en gebruiksgemak, is veiligheid het sleutelelement om consumenten gerust te stellen en te overtuigen om deze nieuwe betaalmethode te gebruiken. Dit is althans wat we sinds de lancering in Nederland hebben gezien. De toename van het aantal contactloze betalingen in Nederland getuigt vandaag van het toegenomen vertrouwen in de contactloze technologie.”

Mythes over veiligheid bij contactloos betalen 

Ook in België speelt de veiligheidsperceptie van de consument wat betreft contactloos betalen een essentiële rol. De laatste jaren zijn er tal van mythes ontstaan, zoals de vrees dat een persoon een ongeoorloofde transactie zou kunnen uitvoeren door eenvoudigweg een betaalterminal in iemands buurt te houden.

“Om dit te kunnen doen zou de fraudeur eerst een betaalterminal moeten verkrijgen en zich dus als handelaar moeten laten registreren. In geval van fraude zou hij dus rechtstreeks geïdentificeerd worden. Bovendien moet de terminal op minder dan 4 cm van de betaalkaart gehouden worden om de transactie uit te kunnen voeren, wat de handeling al een stuk moeilijker maakt. Overigens gaat contactloos betalen gepaard met een reeks specifieke veiligheidsmaatregelen. Zo is een pincode vereist voor aankopen van meer dan €25 en wordt de kaarthouder op willekeurige basis gevraagd om zijn of haar identiteit te bevestigen. Indien, ondanks al deze veiligheidsmaatregelen, een transactie zonder toestemming is uitgevoerd, is de kaarthouder beschermd als hij of zij blijk van voorzichtigheid heeft gegeven en snel contact heeft opgenomen met CardStop. Het is dus altijd veiliger om met een kaart te betalen dan met contant geld”, legt Henri Dewaerheijd, Country Manager Mastercard BeLux uit.

België heeft de tokenisatietrein niet gemist

Hoewel de Belg nog niet de reflex heeft om contactloos te betalen met zijn bankkaart, is de trein van de tokenisatie in ons land zeker op gang gekomen. Met de recente lancering van het eerste horloge waarmee betalingen kunnen worden verricht, is België immers een van de pioniers in Europa geworden. Deze innovatie is, net als elk ander verbonden betalingsobject, volledig veilig dankzij tokenisatie, een technologie die de kaartnummers van de consumenten onder alle omstandigheden beschermt.

“Door zijn bankkaart te koppelen aan zijn verbonden apparaat, digitaliseert de consument zijn bankkaart en creëert hij een uniek virtueel token (gelijk aan een code). Tijdens een transactie wordt dit token naar de bank van de acquirer gestuurd, en niet de persoonlijke gegevens van de kaart van de consument. Dankzij deze technologie heeft de handelaar noch zijn bank toegang tot het echte kaartnummer van de kaarthouder. Dit is dus uiterst veilig”, vervolgt Henri Dewaerheijd.

Tokenisatie kan, praktisch gezien, op oneindig veel manieren toegepast worden en zal de komende jaren grote vernieuwingen mogelijk maken, die het leven van de consument verder zullen vereenvoudigen en tegelijkertijd nóg meer veiligheid zullen bieden. Betalen met de auto is dus niet meer zo'n verre droom, voor zover contactloos betalen een reflex wordt voor de Belgen.