Het Facebook-schandaal, dat miljoenen gebruikers opgeschud heeft,  laat grote vragen rijzen rond de gebruiken van sociale media en het onderzoek `Social Life 2018` van Harris Interactive is daarvan het bewijs. Het werd in februari 2018 (dus nog voor de onthulling van het Cambridge Analytica-schandaal) uitgevoerd bij meer dan 2.100 gebruikers, en toont aan dat de Franse internauten zich steeds meer zorgen maken over de bescherming van hun gegevens.

Het lijkt weliswaar onwaarschijnlijk dat, zelfs bij een zo overweldigende affaire als Cambridge Analytica, Facebook plots al zijn 2 miljard gebruikers gaat verliezen. Toch is de wind voelbaar aan het keren voor het sociale netwerk. Het blijft nog altijd de nummer één met 61% van de Franse gebruikers actief op Facebook en 44% actief op Messenger.

Na het schandaal heeft Mark Zuckerberg aan Reuters verklaard dat hij het "in de geest" eens was met de Europese regelgeving over de privacy, zonder daarom te beloven om daarvan de norm te maken op zijn hele sociale netwerk, wereldwijd. Facebook wordt aangemaand om lessen te trekken uit het schandaal van het op slinkse wijze bemachtigen van de persoonlijke gegevens van miljoen gebruikers. Het zou daarbij inspiratie moeten halen bij de Europese regels op vlak van bescherming van de privacy.

In een telefonisch gesprek heeft Mark Zuckerberg aan Reuters gezegd dat Facebook een versie van deze Europese richtlijn voorbereidt, die wereldwijd toegepast zou kunnen worden, en waarbij bepaalde Europese privacyregels wereldwijd uitgebreid worden. Maar de Amerikaanse miljardair wou niet zeggen welke elementen niét veralgemeend zouden worden. "Wij zijn de details hiervan nog aan het vastleggen, maar in grote lijnen, in de geest, zou het de totaliteit moeten omvatten", zei Zuckerberg, zonder verdere details. Deze verklaringen doen vermoeden dat de Amerikaanse gebruikers wel eens minder beschermd kunnen zijn dan de Europese.

De Europese General Data Protetion Regulation (GDPR), die op 25 mei van kracht moet worden, betekent de grootste wijziging in de regelgeving voor de bescherming van de privacy sinds het ontstaan van het internet. Het geeft de Europeanen het recht om te weten welke gegevens bewaard worden en het recht om die te laten wissen. Drukkingsgroepen willen Facebook en zijn Silicon Valley concurrenten zoals Alphabet, het moederbedrijf van Google, ertoe brengen om deze regels wereldwijd toe te passen.

Kortom, de GAFA van deze wereld (Google, Apple, Facebook, Amazon) hebben het moeilijk. Het sociale netwerk is niet het enige dat de laatste tijd tegenwind krijgt. Donald Trump spaart Amazon niet in zijn vernietigende tweets, waarin hij het bedrijf ervan beschuldigt onvoldoende belastingen te betalen en zowel kleine winkeliers als grootwarenhuizen ten gronde te richten. Apple en Alphabet van hun kant worden regelmatig op de korrel genomen omwille van hun twijfelachtige praktijken van fiscale optimalisering.

Moet men dan vertrouwen op de BAT (Baidu, Alibaba en Tencent - de drie Chinese high tech zwaargewichten), of, meer algemeen, op de high tech giganten uit opkomende landen? Terwijl de GAFA momenteel onder vuur liggen van de overheden van westerse landen, rijzen er elders high tech sterren - vooral Chinees, Koreaans en Taiwanees- en zij genieten wel van volledige politieke steun.