Strikte eisen voor online geloofwaardigheid

De regels komen er na jaren van groeiende bezorgdheid over de invloed van Chinese influencers, die via livestreams, korte filmpjes en blogs miljoenen volgers bereiken. Tot nu toe konden zij vrijuit spreken over bijna elk denkbaar onderwerp, van medische tips tot financiële strategieën. De Chinese overheid stelt nu dat die vrijheid te ver is gegaan. Volgens de nieuwe bepalingen moeten sociale-mediaplatforms zoals Douyin, Weibo en Bilibili voortaan de geloofwaardigheid van hun gebruikers controleren. Alleen wie kan bewijzen dat hij over de juiste opleiding of licentie beschikt, mag nog inhoud publiceren over gevoelige thema’s. Daarbij moeten de platforms ook transparant aangeven wanneer informatie gebaseerd is op wetenschappelijke studies of wanneer gebruik is gemaakt van artificiële intelligentie.

Bescherming tegen misinformatie

De Chinese autoriteiten benadrukken dat de regels bedoeld zijn om de bevolking te beschermen tegen misinformatie. Ze verwijzen naar de vele online adviezen over gezondheid, beleggen of recht die in het verleden tot misverstanden of zelfs schade hebben geleid. In een land waar sociale media een belangrijk kanaal zijn voor nieuws en kennisdeling, wil men voorkomen dat ongekwalificeerde personen zich voordoen als experts. De overheid stelt dat het niet gaat om censuur, maar om kwaliteitsbewaking en het beschermen van burgers tegen risico’s die voortvloeien uit foutieve of misleidende informatie.

Kritiek: beperking van de vrijheid van meningsuiting

Toch klinkt er ook kritiek, zowel binnen als buiten China. Tegenstanders vrezen dat de maatregel zal leiden tot verdere beperking van de vrije meningsuiting. Door te bepalen wie wel en niet mag spreken over bepaalde onderwerpen, verlegt de overheid opnieuw de grens tussen informatie en propaganda. Veel populaire influencers, die geen formeel diploma hebben maar wél veel kennis of ervaring, dreigen uit de digitale ruimte te verdwijnen. Hun kracht lag vaak net in de persoonlijke benadering en de toegankelijkheid van hun verhalen. Nu zouden zij verplicht zijn om te zwijgen over thema’s die hen nauw aan het hart liggen.

Daarnaast rijzen praktische vragen. Wat telt precies als een geldig diploma? Hoe streng zullen de controles zijn? En wat gebeurt er wanneer een influencer een onderwerp aanraakt dat meerdere domeinen kruist, zoals financiële gezondheid of recht in de zorg? De uitvoering van de wet lijkt complex, en er is onzekerheid over hoe platforms deze regels zullen handhaven.