Google's DolphinGemma: AI-model dat communicatie van dolfijnen helpt begrijpen

DolphinGemma, de nieuwe uitbreiding van Google's Gemma-reeks van open-source AI-modellen, vormt een belangrijk instrument in een langlopend wetenschappelijk streven: begrijpen hoe dolfijnen met elkaar communiceren. Het model is een samenwerking met onderzoekers van Georgia Tech en het Wild Dolphin Project (WDP) een non-profitorganisatie die zich sinds 1985 richt op het bestuderen van Atlantische gevlekte dolfijnen en hun gedrag. Met behulp van AI wil men nu een stap verder gaan dan observeren, namelijk richting daadwerkelijke interactie.

2025-04-15Comment

Het taalmodel is getraind op een combinatie van menselijke taaldata en een uitgebreide verzameling opgenomen dolfijngeluiden. De data komt voort uit de open-source Gemma-serie van Google en de gegevens van het WDP. In tegenstelling tot conventionele taalmodellen, is het niet enkel gericht op tekst, maar op verschillende geluidspatronen die typisch zijn voor dolfijnen met als doel deze te herkennen, analyseren en zelfs synthetisch na te bootsen:

Fluitjes die door moeders en kalveren kunnen worden gebruikt om hen te herenigen
Pulserende krijsen die vaak te zien zijn tijdens gevechten
Klikgeluiden die vaak worden gebruikt tijdens het versieren of jagen op haaien

Toepassing in het veld

Wat het DolphinGemma-model bijzonder geschikt maakt inzet huidig onderzoek, is dat het compact en krachtig genoeg is om op een smartphone te draaien. Zo kunnen onderzoekers tijdens experimenten live luisteren naar dolfijngeluiden, ze vergelijken met de output van het model, en mogelijk zelfs responsieve ‘dolfijnachtige’ geluiden terugsturen.

Deze zomer wil het Wild Dolphin Project Google Pixel 9-smartphones te gebruiken om een platform te creëren dat synthetische dolfijnvocalisaties kan genereren en luisteren naar dolfijngeluiden voor een bijpassende "antwoord". Eerder werd de Pixel 6 gebruikt voor dit werk, maar de upgrade naar de Pixel 9 stelt onderzoekers in staat om AI-modellen en template-matching-algoritmen tegelijkertijd uit te voeren.

Betekenis voor onderzoek

Dolfijnen worden al decennialang gezien als een van de intelligentste diersoorten op aarde, met complexe sociale structuren en een schijnbaar gestructureerd communicatiesysteem. Toch is hun ‘taal’ nog grotendeels een mysterie. Met AI-modellen zoals DolphinGemma kunnen patronen herkend worden of zelfs betekenissen ontcijferd in de geluiden van dolfijnen. Dat zou een revolutionaire stap vooruit zijn.

Dit project toont de kracht van open-source AI in nichetoepassingen: van tekstgeneratie tot het onderzoeken van dolfijnentaal, allemaal op hetzelfde onderliggende platform.