Omdat de bestaande wetgeving nog van voor de digitale revolutie stamt, zijn consumenten die aankopen doen via het internet doorgaans niet goed beschermd. Gepieker of de bestelde producten wel op tijd geleverd zullen worden of in goede staat zullen zijn en de grote verschillen in consumentenbescherming tussen de verschillende lidstaten zijn bovendien een rem op grensoverschrijdende handel. De nieuwe consumentenrichtlijn, waarover de Europese instellingen drie jaar onderhandelden, moet ook daar een einde aan maken.

Wie op het internet, via de telefoon of aan de deur iets koopt - dus niet in een winkel - moet dat product binnen de dertig dagen krijgen en zal vanaf het moment van ontvangst 14 dagen de tijd hebben om zich te bedenken. Laat de verkoper na de consument te informeren over dit recht op bedenktijd, dan krijgt de koper 1 jaar de tijd om het product terug te sturen. De kosten voor het terugsturen zijn wel voor rekening van de consument. Digitale aankopen, zoals muziek, films of software vallen niet onder deze regeling. Van zodra het downloaden begint, worden ze als verkocht beschouwd.
 

Europa maakt ook komaf met `verborgen kosten` bij bijvoorbeeld vliegtuigtickets. Die kosten zijn voortaan verboden, net als het vooraf (ongemerkt) aanvinken van diensten waardoor de prijs eveneens hoger is dan verwacht.

Nu het parlement de geüpdatete regels heeft goedgekeurd, is het aan de lidstaten om het licht definitief op groen te zetten. Daarna hebben de lidstaten twee jaar de tijd om de regels in nationale wetgeving om te zetten.

In eigen land vindt het VBO het positief dat in de nieuwe consumentenrichtlijn wordt uitgegaan van het principe van volledige harmonisatie. "Er moet komaf gemaakt worden met de versnipperde consumentenbescherming binnen de verschillende lidstaten", beaamt secretaris-generaal Philippe Lambrecht. "Volledige harmonisatie is de beste methode om de drempels tot de interne markt weg te werken en de bereidheid tot grensoverschrijdende transacties te doen toenemen." Wel betreurt het VBO dat "deze richtlijn de onrechtmatige toepassing van bepaalde beschermingsmaatregelen door de consument niet kan uitsluiten".

Comeos, dat de handel en de diensten vertegenwoordigt, zit min of meer op dezelfde lijn. De belangenorganisatie wijst er evenwel op dat een echte geharmoniseerde Europese markt ook met deze nieuwe richtlijn nog geen realiteit is. Nochtans is de nieuwe regelgeving "op zich geen slechte zaak voor de handelaar", zegt gedelegeerd bestuurder Dominique Michel. "Onze leden, die actief zijn in e-commerce en in huis-aan-huisverkoop, moesten de wetgevingen in 27 verschillende lidstaten kennen wanneer ze ook buiten België wilden verkopen. De regels van het land waar de klant woont, hadden immers voorrang. Nu is op zijn minst de bedenktijd geharmoniseerd, wat export toch zou moeten vereenvoudigen."

Wel stoort Comeos zich aan de lange termijnen. "Je sluit online een verkoop af, verstuurt je goederen - maar het kan tot 28 dagen duren voor je die goederen terugkrijgt, indien de consument zich bedenkt. In andere landen stelden we al vast dat dergelijke regeling consumentenfraude in de hand kan werken: videocamera`s die na een trouwfeest of een reis worden teruggestuurd, televisietoestellen die na een WK voetbal plots worden geweigerd."